Een daguitstap in het Westvlaamse Heuvelland

Zondag 19 oktober 2014.

Het is een stralende herfstdag. We kunnen met zo’n zonnig weertje niet binnen blijven. Onze keuze is snel gemaakt. Naar aanleiding van de vele evenementen rond de herdenking van de oorlog 1914-1918 rijden we naar de Westhoek.

We starten ons bezoek in Ieper.

De Vesten is een prachtig bewaard gebleven verdedigingsgordel rond Ieper. Zowat de helft van de wandelroute loopt bovenop de Vesten. Er zijn nog heel wat overblijfselen van deze 17de-eeuwse verdedigingswal.

Op de plaats van de in 1866 gesloopte Menenpoort bouwde de Imperial War Graves Commission in 1923-1927 het grootse gedenkteken Missing memorial.

De indrukwekkende overdekte zegeboog is aan weerszijden tegen de vestingen aangebouwd.

Aan de voorkant, boven de middenboog, is een tombe met een lijkwade afgebeeld.

Aan de achterkant staat de Britse leeuw, zijn blik gericht op het slagveld.

Het opschrift leest: To the Armies of the British empire, who stood here from 1914 to 1918.

Binnen de poort zijn 1166 panelen van witte portlandsteen te zien.

Per regiment zijn daarin de namen gebeiteld van de 54.896 officieren en soldaten van het Britse leger en waarvan niet bekend is waar ze begraven liggen.

Elke keer als we naar Ieper komen blijven we vol verwondering om de vele kronen met klaprozen (de poppies). Hier komen vooral veel Britten hun familie herdenken. Maar ook Ieren, Canadezen, Australiërs, Polen en zelfs Indiërs zijn gesneuveld in de omgeving van Ieper.

We gaan de trappen op, naar de buitenkant van dit indrukwekkend monument en zien dat ook hier massa's namen gegrift staan in de muren.

We staan bovenop de verdedigingsmuren en maken een wandeling op de vestigingen.

Vanop deze hoogte zien we in de verte de torens van de Lakenhalle (Grote Markt)

Leerlingen van een school in Bangalore (India) waren hier ook op bezoek. Ze hadden een boek gemaakt met eigen werkjes en hier op de vesten achtergelaten.

Ik heb er even in gebladerd en kreeg een krop in de keel bij het lezen en zien van de vele kunstwerkjes van de kinderen.

We wandelen verder ...

Tussen Rijselpoort en de Menenpoort bevinden zich de kazematten van de Vaubanvestingen. Men kan ze onder leiding van een gids bezoeken, maar alleen in groep.

De vroegere ijskelder : in de winter werden stukken ijs hier opgeslagen (bevroren rivierwater) en op die manier bleven levensmiddelen bewaard, toen het warmer werd.

We dalen terug af naar de straat.

Sinds 1 mei 1929, alleen onderbroken in 1940-1944, wordt aan de Menenpoort, iedere avond om 20 uur de Last Post geblazen, het taptoe-signaal van het Britse leger.

Wij zijn al verschillende keren naar Ieper geweest om de dagelijkse ceremonie om 20 uur bij te wonen, een ceremonie die blijft nazinderen. Er is altijd veel volk en vooral veel Britse toeristen. Iedereen is muisstil en ingetogen. Al die mensen en toch is er een doodse stilte, erg aangrijpend.
Een drietal jaar geleden stond er een bejaarde Engelse vrouw naast me. De muzikanten begonnen te spelen, de vrouw raakte me opeens aan en weende stilletjes. Ik legde mijn hand op haar arm en zo bleven we staan, zwijgend, geen vin die verroerde, de muziek sneed door merg en been. Toen de ceremonie gedaan was en de massa terug in beweging kwam, vroeg ik aan die dame naast me 'wat haar tot hier bracht'.
Ze vertelde dat ze al jaren lang, van toen ze nog heel klein was, af en toe naar Ieper kwam met haar moeder om samen 'man en vader' te gedenken. Hij was gesneuveld en nooit terug gevonden. Ze zei me ook dat het haar elke keer weer raakte, alhoewel ze nog klein was toen haar papa kwam strijden.
Ik was erg onder de indruk en bij het naar huis rijden zag en voelde ik nog steeds haar hand op mijn arm.

Ik zou je aanraden dit filmpje te bekijken om zo een idee te hebben van hoe aangrijpend die Last Post is en dat elke dag opnieuw, zomer en winter - bij elke weersomstandigheid - al meer dan 80 jaar. Als je het hoort, zal je begrijpen wat ik bedoel met : 'door merg en been snijden.'

Wie meer wil lezen over de betekenis van de klaprozen, Last Post en herdenkingen ..

Kijk hier : Ieper, de Westhoek en Wereldoorlog 1