Nazi geheimen in Frankrijk

Nabij Saint-Omer, in Frankrijk, had zich het lot van de 2de Wereldoorlog kunnen afspelen.

We gaan op zoek naar de nazi-geheimen die hier in de nabije omgeving te vinden zijn.

La Coupole

In Wizernes, een dorpje op 5 km ten zuiden van Saint-Omer, doemt - in een verlaten bos - een indrukwekkende betonnen constructie op.

Het is La Coupole, een geheime Duitse militaire basis uit WO II.

Deze reusachtige lanceerbasis voor V2’s is een van de meest imposante overblijfselen van de Tweede Wereldoorlog. De basis, die symbool staat voor waanzin en de ontaarding van de nazi’s, werd nu omgebouwd tot een uiterst modern historisch centrum voor de geschiedenis van de oorlog en de raketten, een plaats van herinnering en opvoeding.

Deze plaats had de geschiedenis van Europa kunnen veranderen. De nazi’s wilden vanuit Noord-Frankrijk, Londen van de kaart vegen. Ze zouden de stad met zesduizend V2-raketten bestoken.

De geheime ondergrondse basis werd in 1943-1944 door de organisatie Todt gebouwd om Hitlers geheime wapens te bereiden. Die wapens die Engeland hadden moeten verwoesten zouden WO II bepalen. Maar het is gelukkig anders verlopen.

Twee jaar lang werkten duizenden gevangenen aan deze ondergrondse lanceerbasis.

Toen de kolossale bunker bijna af was, werd ze echter door geallieerden ontdekt. Ze dropten er drieduizend bommen op, maar La Coupole gaf geen krimp.

Wél werden de toegangswegen en stroomvoorzieningen uitgeschakeld, waardoor nazi’s de bunker moesten verlaten. Hadden de Duitsers hun plan kunnen uitvoeren, dan was er vandaag geen sprake meer van Londen.

Onder de koepel met een doorsnede van 72 meter, een dikte van 5,50 meter en 55.000 ton beton duiken wij de geschiedenis in.

Een bezoek aan La Coupole of z’n broertje – bunker Blockhaus in het naburige Eperlecques – is een beklijvende belevenis. Het vocht dat van de muren druppelt, de onheilspellende stilte in de donkere tunnels. Ik krijg er nu nog kippenvel van.

Om onder de lichte koepel te komen moeten we eerst door een lange, donkere betonnen tunnel. We worden af en toe opgeschrikt door geluiden van vroeger : het weerklinken van bombardementen en werkzaamheden snijden door merg en been.

We bezoeken la Coupole op eigen tempo, met Nederlandstalige audiogids. De rondleiding duurt ongeveer 2u30, maar iedereen kan naar eigen keuze het bezoek langer of korte maken.

Na de tocht door de spoortunnel en de onderaardse galerijen bestemd voor de opslag van de V2’s komen we onder een enorme koepel.

We komen eerst binnen in de zaal Cineac waar we kunnen kijken naar een diavertoning. We gaan mee in de oorlog in Frans-Vlaanderen: de regio Nord-Pas-de-Calais in Duitse handen (1940-1945) en een gedachtenis van de laatste trein van Loos.

Na de diavoorstelling verlaten we de zaal, via de trappen (of lift) en gaan zo naar het tweede niveau van de koepel. Bij het binnenkomen onder de koepel hebben we de keuze uit twee grote thema’s. Ze beginnen beide met een filmvoorstelling.

De twee tentoonstellingen tonen het dagelijkse leven in 1940-1944 in het noorden van Frankrijk en Duitse geheime wapens.

1. Noord-Frankrijk in Duitse handen gaat in op de periode van de bezetting:

• de invasie
• exodus / bezetting
• het dagelijkse leven met de bezetter, de vervolging, het verzet en de onderdrukking
• de bevrijding
• doorgang deportatie en de genocide.

Op deze muur zien we kogelgaten - de plaats waar men de gevangenen plaatste als ze gefusilleerd werden.

Na dit eerste thema, die eindigt op het tweede niveau van de koepel, gaan we een verdieping hoger voor het tweede thema.

2. De geheime wapens van Hitler en de verborgen zijde van de ruimteverovering.

We leren meer kennen van de nieuwe wapens V1 en V2 in het spoor van Wernher von Braun, de Duitse ingenieur die aan de voet van de V2 raketten staat wat later geleid heeft tot de eerste man op de maan.

• Peenemünde en de A4/V2 raket
• De V1/Peenemünde en los Alamos
• Dora: The V1 en V2 op Londen en Antwerpen
• De erfenis van Peenemünde en de ruimteverovering (1945-1969)
• Doorgang Dora

 DE V1

Daarna bezichtigen we de zaal van de lanceringsvoorbereiding. Een bewegende maquette toont de lanceerbasis zoals die gepland was, een vliegende V1-bom en de enige, authentieke V2-raket die in Frankrijk tentoongesteld is.

DE V2

De tentoonstellingsruimtes beëindigen met een doorgang gewijd aan de deportatie en genocide.

In 2010 is het Memorial voor gefusilleerden en gedeporteerden uit de streek Noord/Pas-de-Calais ingewijd ter herdenking van de slachtoffers van het nazi-regime.

Sinds 2010 is de museuminrichting ook helemaal veranderd en de geschiedenis wordt er in uiterst moderne audiovisuele technieken uitgelegd: computergraphics, 3D-beeldschermen, multi-touch tafels, moderne bioscopen, licht- en geluidseffecten ..

Het gaat van de waanzin van de nazi’s tot de verborgen kant van de ruimtevaart. Via de donkere jaren van de bezetting gaat u in de Coupole helemaal in het verleden op waardoor u een nieuwe kijk krijgt op de wereld van vandaag.

 Het Planetarium en V2’s in 3D

Om het toch wat gezelliger te maken, hebben ze in 2011 in La Coupole een 3D-planetarium geopend. Kwestie van de V2’s ook eens positief te belichten blijkbaar. Door Werner Von Braun, de architect van de V2, raakten we toch maar op de maan!

La Coupole is een unieke plek waar de relatie tussen geschiedenis en wetenschap zo zichtbaar is.

Een halfrond scherm van 15 meter diameter, een zaal met 134 zitplaatsen en de nieuwste audiovisuele technieken, zorgen voor een spectaculaire reis rond onze planeet en naar het uiteinde van het universum

Eens het 3D-brilletje op, start een reis doorheen de ruimte. seconden geleden keek ik nog op en kale muur, nu zit ik midden in de Alpen. Vanop de Mont Blanc verlaat ik de aarde en treed ik het zonnestelsel binnen. Na een bezoekje aan de Olympusberg op Mars, zet ik samen met Neil Armstrong de eerste stappen op de maan. Door de 3D-effecten waan ik me midden in de actie. Wanneer we de ringen van Saturnus binnendringen, duik ik letterlijk weg voor de aanstormende meteorieten.

Wil je meer lezen en zien kijk dan op : http://www.lacoupole-france.com/

en  http://www.lacoupole-france.nl/historisch-centrum

Een al even waanzinnig idee als La Coupole, was de bouw van Blockhaus d’Eperleques.