Santo Domingo de la Calzada

 

Wij rijden van Burgos naar de Rioja-streek en komen langs Santo Domingo de la Calzada. Deze stad is ook een belangrijke halte op de pelgrimsweg naar Santiago de Compostella.

De naam is ontleend aan een kluizenaar, met de naam Domingo. Hij liet over een afstand van ongeveer 30 km, een steenweg (calzada) aanleggen om de verbinding met Burgos voor de pelgrims gemakkelijker en veiliger te maken. Bij dit werk behoorde ook het bouwen van een ziekenhuis, een brug over de rivier ‘de Oja’ en een kerk. Zo ontstond hier een stad. Aan Santo Domingo werden, na zijn dood, vele mirakelen toegeschreven. De stoffelijk resten van de H. Dominicus (1019-1109) worden bewaard in de 12de eeuwse kathedraal.

We komen ze overal tegen : langs de weg of in de stad, de herkenbare pelgrims met hun rugzak, de pelgrimsstaf, de gebruinde gespierde benen, de stoffige stapschoenen en de hoed of pet tegen de zon.

De omgeving is weinig inspirerend, maar het oude centrum van Santo Domingo de la Calzada heeft enkele mooie verrassingen in petto.

 

Dat deze stad belangrijk is op de pelgrimsroute valt ons ook hier al meteen op. De eersten die we ontmoeten zijn pelgrims die hier overnachten. Dit hostel heeft een van de meest moderne en comfortabele faciliteiten langs de Camino de Santiago.

De oude stad ligt rond de Plaza del Santo waar de kathedraal en het voormalige ziekenhuis, nu omgebouwd tot parador, onze aandacht trekken.

In deze buurt en vooral in de calle Mayor staan nog talrijke herenhuizen met fraaie ingangen uit de 16de en 17de eeuw, die versierd zijn met stenen wapenschilden.

De kathedraal

De kathedraal is werkelijk een mengeling van alle denkbare stijlen. De koorsluiting en de dwarsbeuken wijzen op een romaanse oorsprong, terwijl de opbouw gotisch is. De klokkentoren, die 'even apart' staat is barok en het portaal is neoclassistisch. De toren kunnen we niet bezoeken.

Laat ons binnen een kijkje nemen …

Via de 16de eeuwse kloostergang, waarin het museum gevestigd is, gaan we de kathedraal binnen. Het interieur is buitengewoon rijkelijk versierd.

Boven het hoofdaltaar bevindt zich een indrukwekkend retabel in platerescostijl (1540) met christelijke en mythologische voorstellingen. Het is een waar meesterwerk.

Er vallen ook prachtige werken van de Spaans-Vlaamse school te bewonderen, beschilderde panelen en beeldhouwwerk.

foto rechts - 'The annunciation of Mary'

 

Er zijn veel kapellen met een graftombe en mooie retabels.

In de aangrenzende kapel staat het verfijnde Vlaamse beeld van de H. Veronica (15de eeuw)

Hét belangrijkste waarom pelgrims en toeristen naar deze kathedraal komen is voor het praalgraf van Santo Domingo. Het bestaat uit een baldakijn (ontworpen in 1513), een romaans liggend beeld en daaronder een gotische sarcofaag. Om het geheel is een smeedijzeren hekken geplaatst. Het 12de eeuwse beeld toont een geïdealiseerd beeld van Dominicus met volle baard en pij. Zes kleinere figuren waken aan zijn zijden, hoofd en voeten.

de foto's zijn genomen met 2 verschillende fototoestellen - vandaar verschillende kleuren.

 

In de crypte staat de 15de eeuwse albasten sarcofaag. Die is versierd met dertien panelen waarop in reliëf scènes uit het leven van Dominicus zijn weergegeven. Het baldakijn uit 1554 vertoont zowel gotische als renaissancestijlkenmerken.

Dominicus is ook afgebeeld op een altaar.

Hier zien we hem, in een sierlijst van Mexicaans zilver, met haan en hen aan de voeten, in pelgrimsgewaad en met de staf in de hand.

MAAR , het meest bizarre element in de kathedraal is een kooi in de muur waarin een haan en een witte kip leven. Dit is wel het laatste wat je kan verwachten in een kerk. Ik kon het echt niet geloven, maar het zijn wel degelijk levende een kip en haan.

Al sinds 1350 bevindt zich hier de fameuze ‘gallinero’. In een mooi bewerkt kippenhok leven de kip en haan en zij symboliseren het wonder van de H. Dominicus ( het aandenken aan de middeleeuwse legende van de ‘losgemaakte gehangene)

Dierenliefhebbers kunnen gerust zijn : de kippen worden elke maand vervangen!

Legende : ‘De losgemaakte gehangene’

Een knappe Duitse jongeman was met zijn ouders op weg was naar Compostella. Zij overnachtten in een herberg van Santo Domingo de la Calzada. Tijdens de nacht probeerde de dochter des huizes de jonge man te verleiden, maar hij toonde geen interesse. Uit wraak stopte het meisje een zilveren beker in de reistas van de arme kerel.  En beschuldigde hem van diefstal. Hij werd veroordeeld en opgehangen. Toen de diepbedroefde ouders bij hun terugkeer uit Compostella een kijkje bij de strop gingen nemen, zagen ze dan hun zoon nog levend aan de galg hing. Ze haastten zich naar de rechter om genade af te smeken. Die man zat op dat moment aan het tafel, terwijl boven het vuur een kip en een haan werden gebraden. Spottend zei de rechter : “Onzin, uw zoon  is net zo levend als deze gebraden kip en haan!” Na deze woorden kwam de haan overeind en kraaide. Onmiddellijk kreeg de jongeman, van de rechter, de vrijheid terug.

Nu wordt beweerd : 'Een pluim van een van de dieren zou de pelgrim die ze opraapt, geluk brengen. Ook het kraaien van de haan zou voorspoed beloven'.

Echt surrealistisch wel, als er plots hanengekraai weergalmt door de kathedraal!

 

We brengen ook een bezoek aan de kloostergang waar we de prachtige verzameling religieuze kunst, mooie beelden en oude muziekinstrumenten kunnen bewonderen.

Aan het plein bij de kerk tonen 2 Belgische pelgrims hun pas verworven kip - hopelijk brengt ze geluk op de reis!

Rond de kathedraal moet je beslist op zoek gaan naar de mooie huizen met wapenschild. De plaza mayor voor het stadhuis is een pareltje van harmonie.

We kuieren nog wat rond in de smalle, maar gezellige straatjes van de stad en reizen dan verder naar de 'Rioja'-wijnstreek.

Foto boven, rechts - De kunstenares versiert de gevel van een bakkerij, Pancalsa (pan = brood)

 Reis verder mee in volgend deel ...