Volendam, het vissersdorpje aan het IJsselmeer (deel 2)

In de haven is het nog altijd een drukte van belang. Hier flaneren zowel dagjesmensen  als Volendammers, van wie sommigen nog altijd hun klederdracht laten zien.

Klederdracht

Nederland telt (of telde?) heel wat mooie klederdrachten, maar die van Volendam is wereldwijd bekend. Men wijt dit aan de kunstenaars, journalisten en fotografen, die sinds het eind van de vorige eeuw het karakteristieke vissersvolkje in klederdracht portretteerden en dat aan de wereld als hét beeld van Holland toonden.

Volgens de verhalen zouden het ook kunstschilders zijn geweest die er voor zorgden dat het wereldberoemde mutsje dat de Volendamse vrouwen nu dragen, eerst rond de eeuwwisseling zijn huidige zwier kreeg - voor alle buitenlanders ook nog altijd hét kenmerk van het ware Holland.

Feit is dat de sierlijk naar omhoog glooiende 'wieken' van het mutsje voor de eeuwwisseling nog als slappe konijnen-oren naar omlaag hingen. De schilders vroegen de modellen die mistroostige flappen naar omhoog te richten, zodat de gezichten der vrouwen beter te zien zouden zijn. Dat lukte uitstekend met veel stijfsel. Toen bleek dat het nieuwe model ook zoveel charmanter stond, besloten de dames het voorgoed bij die onthullende ingreep te laten.

Heb je er ook zin in? Je kan zelf een kostuum aantrekken en bij één van de fotografen aan de Dijk een foto laten maken, een leuk souvenir. Een strakke lijfje, kanten kapje en gestreepte rok voor mevrouw – en een wijde broek en vest voor meneer?

Vele beroemde Nederlanders als André van Duin, zangeres Annie Schilder en Freek de Jonge gingen ons voor. De verbluffende resultaten van die sessies vallen in Zwarthoeds etalage te bewonderen.

Het Doolhof (de oudste woonbuurt van Volendam) met de prachtige kerk

Het beroemde oude vissersdorp aan het IJsselmeer is gebouwd langs de dijk maar daarachter liggen smalle straatjes, houten huisjes en grachtjes. We vervolgen onze wandeling door Het Doolhof.

Met Het Doolhof wordt het oudste deel van Volendams centrum bedoeld. Dit Doolhof dankt zijn naam aan het feit dat de bebouwing er niet volgens een vast omlijnd stratenpatroon tot stand kwam.

Juist die authenticiteit oefende een sterke invloed uit op de verbeelding van de vele kunstenaars en schilders die Volendam vanaf 1880 bezochten. De kleine huisjes achter de haven in het Doolhof zijn dicht tegen elkaar gebouwd en ademen de authentieke sfeer van vroeger. Het scheen hen toe dat de tijd geen vat leek te krijgen op dit vissersdorp. Een gevoel dat men ook nu nog kan ervaren, wandelend door Het Doolhof en De Oude Kom.

Moni vertelde ons dat een verhaal bestaat dat 'Doolhof' ontstaan is als volgt: ‘Tijdens Wereldoorlog II was Volendam bezet door de Duitsers. De kinderen van Volendam plaagden de Duitse soldaten en liepen dan snel weg door de wir-war van straatjes. De soldaten konden hen niet volgen of terugvinden – vandaar de naam 'Doolhof'.

Het hervormde kerkje uit 1658 is, een op bakstenen voeting uit hout opgetrokken gebouwtje.

Volendams Museum

In het Volendams Museum kan men zien hoe er aan het eind van de 19e eeuw en in de eerste 50 jaar van de 20e eeuw werd gewerkt en geleefd. In het museum krijgen bezoekers te zien hoe Volendam grote bekendheid verwierf dankzij de vele kunstenaars, schilders en tekenaars die het dorp voor korte of langere tijd bezochten en hun schilderijen en tekeningen over de wereld verspreidden.

Maar in het Volendams museum is veel meer te zien dan alleen de schilderijencollectie van de internationale schilderskolonie. U vindt er een expositie van de Volendamse en nationale klederdracht en sieraden. Een collectie tekeningen, sculpturen, aardewerk, foto’s en ansichtkaarten. Een collectie literaire en muzikale kunstvormen. U vindt er waarheidsgetrouwe oude interieurs en een sigarenbandjeshuisje met mozaïeken en decoraties van 11 miljoen sigarenbandjes. De visserij met zijn nevenbedrijven wordt tentoongesteld. Uitingen van volkskunst en huisvlijt worden geëtaleerd en er is een filmzaal waarin wisselend beeldmateriaal te zien is.

veel hiervan komt uit : http://www.vvv-volendam.nl/nl/

Hotel Spaander

Zelfs als je er niet logeert, laat niet na om een kijkje te nemen in het Hotel Spaander. Iedereen kan er in- en uitlopen op de benedenverdieping (behalve op de kamers).

Het hotel aan de oever van het IJsselmeer dateert uit 1881. Leendert Spaander opende zijn hotel voornamelijk voor kunstenaars die Volendam en de Volendammers wilden vereeuwigen. Hotel Spaander werd een levendig centrum en een bijzondere ontmoetingsplaats voor schilders uit heel Europa.

Tal van latere beroemde kunstschilders uit heel de wereld waaronder zelfs Renoir logeerden hier. Velen betaalden hun verblijf met schilderijen, wat Spaander een indrukwekkende collectie heeft opgeleverd. Het tempo waarmee het hotel aldus veel bijzondere kunstwerken in de schoot kreeg geworpen loog er tenslotte niet om. De unieke collectie van ongeveer 1500, 19de eeuwse schilderijen, aquarellen en pentekeningen vullen nu de wanden van het restaurant, het cafégedeelte en de zalencomplexen als stille getuigen van deze boeiende en bloeiende periode uit de geschiedenis van Volendam.

'Nog eens duizend schilderijen staan op zolder. Iedereen mag komen kijken', verklapt directeur Nico Alders.

Nog iets bijzonders: de 83 hotelkamers zijn in oud Volendammer stijl uitgevoerd en dragen de bijnamen van bekende Volendammers. De prachtige bruidssuite met antiek ledikant en betegelde schouw laat zich vinden onder de naam 'Neel van de Bollenprikker'. Op andere deuren lezen we 'Leentje van de Blikken Schipper', 'Sijmen van de Knoest' en 'Hein de Grutter'. Het souterrain heeft heel modern een zwembad, sauna, zonnebank, Turks bad en fitnessruimte.

De locatie van Hotel Spaander aan de haven van Volendam, de unieke schilderijencollectie en de gastvrijheid en huiselijkheid die van het bedienend personeel uitging trok en trekt tot op de dag van vandaag opmerkelijke en hooggeëerde gasten.

Enkele namen? Koninklijke gasten als keizer Wilhelm II, koningin Emma, Prins Hendrik en koningin Beatrix. Beroemde sterren als Mohammed Ali, Kirk Douglas en Clark Gable. Of politici en zakenmensen als Eleanor Roosevelt, Anthony Fokker, Walt Disney en Jan-Peter Balkenende.

Op het terras van Hotel Spaander hadden wij afgesproken met Moni. Ik ben wel wat zenuwachtig maar als zij opeens naar ons toe komt, is het net of we kennen elkaar al heel lang. We heffen het glas op 'plazilla-vriendschap'. We geraken niet uitgepraat en krijgen er zelfs honger van, dan maar een bordje Volendammer besteld – lekker!

We maken nog een laatste wandeling langs de dijk en genieten van de spelende kinderen op het kleine strandje aan het IJsselmeer.

Het wordt avond ... nog een wandeling in Volendam ...

Het is mooi geweest … we rijden morgen verder.