Friesland - Dokkum

In het noordoosten van Friesland ligt Dokkum, één van de Friese elf steden.

Dokkum is een nagenoeg gave vestingstad met bolwerken, ringgrachten en bastions. Ook het stratenpatroon is sinds de 16de eeuw niet meer veranderd.

De handels- en vestingstad Dokkum was van 1596 tot 1645 de zetel van de Friese Admiraliteit, maar ontleent zijn bekendheid vooral aan de moord op Bonifatius door heidense Friezen in 754. Na die moord werd op een terp een bedevaartskerk gebouwd, later gevolgd door een klooster en een abdijkerk. De kern van Dokkum, nu de markt met de Grote Kerk, was geboren.

Eeuwenlang bleef de stad Dokkum beperkt tot de ruimte binnen de bolwerken. Pas na 1880 kreeg de stad ruimte. Dankzij de ligging aan open water groeide Dokkum uit tot een handelsplaats van betekenis.

Bolwerken

Tijdens de geuzendreiging hadden de Spaanse bezetters behoefte aan meer veiligheid. Ze lieten een eenvoudige omwalling als stadsverdediging aanleggen. Later bouwden de Staten van Friesland een sterkere omwalling. De oude zeshoekige binnenstad wordt omsloten door goed bewaarde 16de eeuwse verdedigingswallen en op de bolwerken staan twee molens: De Hoop en Zeldenrust.

http://www.fryslansite.com

Stadhuis

Het stadhuis werd in 1610 in gebruik genomen. De burgemeesterskamer, de Groene Kamer en de Vroedschapskamer zijn een bezoek waard.

Voor het 17de eeuwse stadhuis ligt De Zijl, de voormalige zeesluis in het Grootdiep, de zeearm waar vroeger de zeeschepen aanlegden.

Op De Zijl staat een kunstwerk van Gerrit Terpstra. Het werk is geplaatst in kader van het kunstproject Verborgen verleden n.a.v. de herinrichting van de binnenstad van Dokkum.

Het zijn twee schelpachtige vormen in gietijzer. Op de zuidelijke schelp (linkse foto) staan de oude stadswallen afgebeeld, op de noordelijke schelp (rechtse foto) staat het stadswapen met de maan en de sterren. Het licht van de zon schijnt door de uitgesneden vorm van de schelp en vormt een soort zonnewijzer aan de binnenkant van de gietijzeren vorm.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Schelp_%28kunstwerk%29

De Waag

In 1593 kreeg Dokkum haar eerste Waag die niet alleen voor het wegen van kaas en boter werd gebruikt, maar ook onderdak bood aan de stadswacht. Weegt en Waakt, zo meldt een gevelsteen. De Waag was eeuwenlang het centrum van de levendige handel in Dokkum.

In 1752 werd de oude Waag afgebroken en vervangen door een nieuw vrijstaand gebouw met koepel. Tegenwoordig bevindt zich in de waag een restaurant.

Grootdiep

Het grootdiep was een smalle zeearm die van de Lauwerszee tot aan Dokkum en zo naar het westen liep. In 1860 werd de voormalige sigarenfabriek Bouma, gevestigd aan het Zuiderbolwerk in het centrum van Dokkum.

Het langgerekte fabrieksgebouw met zadeldak is opgetrokken in Friese gele baksteen. In het gebouw annex pakhuis zijn veel grote en kleine rondboogvensters aangebracht. De sigarenfabriek is al lang buiten bedrijf en sindsdien zijn er woningen in het pand gevestigd. 

Het Admiraliteitshuis

Het Admiraliteitshuis is een statig pand waar - van 1618 tot 1645 - het College der Admiraliteit van Friesland gevestigd is. Vanuit het 'Zeekantoor' werd de scheepvaart beschermd en de kust bewaakt. Ook beschikte het college over een eigen oorlogsvloot. In 1646 verhuisde het college naar Harlingen omdat de haven van Dokkum verzandde.

Het streekmuseum het Admiraliteitshuis biedt een tentoonstelling die een beeld geeft van het leven van Bonifatius en zijn betekenis voor Dokkum. In de expositie zijn ook terpvondsten, klederdrachten, zilverwerk en volkskunst.

Het museum toont de geschiedenis van Dokkum in vogelvlucht, Dokkumer zilver, textiel en aardewerk.

We maken nog een wandeling door Dokkum ....

en vertrekken voor ons volgend bezoek in Friesland.