De culturele driehoek van Sri Lanka

De Culturele Driehoek vinden we terug in het centrum van Sri Lanka. Het is een 'op de kop staande' driehoek met Kandy, de laatste Singalese hoofdstad, als zuidelijkste punt. Binnen het gebied liggen de grote steden van het oude Sri Lanka.

Anuradhapura: de eerste hoofdstad waar de koningen door de eeuwen heen steeds grotere boeddhistische heiligdommen lieten bouwen.

Mihintale: een kloosterstad die is ontstaan rond de grot waarin Mahinda, de eerste discipel van het boeddhisme zijn toevlucht zocht.

Polonnaruwa: de middeleeuwse hoofdstad met complete gebouwen en uit de rosten gehouwen beelden.

Sigiriya: waar een vorst zijn paleis bovenop een rots liet bouwen.

Elk van deze vier plaatsen maakt een grote indruk op, zelfs de meest verwende, reiziger. Wij gaan op zoek naar het mooie van deze belangrijke plaatsen.

Wij zijn klaar voor een tijdreis door de geschiedenis van Sri Lanka met zijn talloze koningen.

De populaire tocht voert ons terug in het verleden van het oude Sri Lanka, naar heilige grotten, tempelruïnes en complete verdwenen steden.

We rijden weg uit Negombo en zien op onze weg, in de verte, op een van de omliggende heuvels een groot wit Boeddhabeeld staan.

Onderweg zien we hoe de Sri Lankanen afkoeling zoeken bij een zwembeurt.

Vandaag gaat de reis richting Anuradhapura.

Op de doorreis komen we langs de indrukwekkende rotsvesting Yapahuwa, beschouwd als een van de architectonische wonderen van het eiland. Deze plek is gemakkelijk te vinden. Op bijna 100m boven de vlakte ligt de vesting, die naar het voorbeeld van Sigiriya (zie later) is gebouwd tegen een rotshelling.

In de 13de eeuw was dit verschillende keren een toevluchtsoord voor bedreigde koningen. De rotsvesting werd in 1273 door koning Buvanekabahu II gebouwd als tijdelijke hoofdstad. Hier werd de heilige tand van Boeddha bewaard.

Nu ligt de vesting al ruim acht eeuwen in puin, waardoor er van twee grachten en de dubbele ringmuur aan de voet van de rots nauwelijks nog iets te zien is.

Het paleis is gebouwd op een richel.  Alleen de stenen buitentrap met fijne reliëfs en leeuwen als wachters is gerestaureerd.

De trap loopt aan de zuidkant van de rots steil omhoog, naar waar zich vermoedelijk het paleis of de schrijn voor de tand van Boeddha bevond.

De drie trappen voeren naar een portaal met rijk versierde zuilen en balustrades.

Het door zuilen geflankeerde portaal en de vensters zijn een meesterwerk van ragfijne beeldhouwkunst, net als de goed bewaarde leeuwenfiguren (een ervan staat op het biljet van 10 roepies).

Vanaf het 100 meter hoge rotsmassief hebben we een mooi uitzicht over het dunbevolkte landschap met zijn dichte groene wouden en moerasgebieden.

Er zijn hier ook rustige plekjes die een heel bijzondere magie tentoonspreiden, zoals het monumentale Boeddhabeeld van Aukana.

Voor de stenen Boeddha van Aukana moeten we een kleine omweg maken, maar dat is zeker de moeite waard. Het is het langste oude Boeddhabeeld in Sri Lanka en werd toegeschreven aan koning Dhatusena die in de 5de eeuw regeerde.

Dit 13m hoge, magnifiek beeld, dat met sublieme zekerheid uit de rots is gehouwen, staat op een lotusplatform.

Hoewel het beeld rechtop staat met beide voeten stevig op de grond, is het lichaam sierlijk. Het gracieuze effect wordt versterkt door het prachtig om het lichaam vallende gewaad. De plooien zijn bijzonder mooi. Het delicate en bekwame snijwerk van het gewaad van de Boeddha vermenselijkt en onthult kuis de onderliggende vorm van zijn lichaam, terwijl de passieve uitdrukking van het gezicht de ultieme spiritualiteit weerspiegelt.

De rechterhand van de Boeddha maakt het gebaar van zegening terwijl de andere hand op delicate wijze de schouder raakt, alsof hij zijn geplooide gewaad op de plaats houdt. De gelaatsuitdrukking is sereen en aan het gekrulde haar ontspruit de vlam die de opperste verlichting symboliseert.

De beste tijd om de Aukana Boeddha te zien is bij zonsopgang. Aukana betekent 'zon-etend'.